Coming up in this blog:

  • Welke aspecten er vaak voor zorgen dat een project weinig of zelfs een negatieve invloed op de omgeving heeft;

  • Waar je goede boomplantprojecten aan herkent;

  • Hoe je kritisch kunt kijken naar boomplantprojecten;

  • Alternatieven voor papier;

Zonder bomen geen gezonde, leefbare wereld

Elke minuut verdwijnen er wereldwijd zo’n 30 voetbalvelden aan bos door kap. In dit tempo bestaat er over 80 jaar geen regenwoud meer; met alle desastreuze gevolgen vandien. Bomen nemen immers CO2 op, stoten schone lucht uit in de vorm van zuurstof en fungeren bovendien als thuisbasis voor vele dier-, planten- en bloemsoorten. Zonder bossen neemt de lokale biodiversiteit enorm af, met een daling van de mondiale biodiversiteit en het instorten van ecosystemen als gevolg. Long story short: bomen zijn cruciaal voor een biodiverse, gezonde en leefbare wereld. 

Kappen met kappen

Ondanks deze kennis wordt er nog steeds vele hectares bossen weggekapt. Bijvoorbeeld om ruimte te creëren voor de agrarische, soja of palmolie industrie. Of om hout te winnen voor de papierindustrie. Binnen de agrarische sector wordt er vervolgens vaak maar één plantensoort terug geplant op een vrijgemaakt stuk grond. Het grote nadeel? Deze zogenoemde monoculturen putten de grond uit en zijn slechts een paar jaar rendabel. Niet zo’n duurzame oplossing dus.

‘100% recyclebaar papier bestaat dus niet’

Binnen de (grafische) papierindustrie gebruikt men het gekapte hout vaak maar één keer (‘single use paper’) om het daarna weg te gooien. Best case scenario: papier kan tot 7 keer toe gerecycled worden. Maar zelfs voor dit recyclen zijn nieuwe, verse houtvezels nodig. 100% recyclebaar papier bestaat dus niet. Zoals je ziet: industrieën die gedijen op houtkap zijn dus vaak allesbehalve duurzaam. Ze creëren niet alleen een steeds groter tekort aan bomen, ze putten de grond ook uit.  

Sommige aspecten zorgen dat een project een negatieve invloed heeft de omgeving

Boomplantprojecten: de oplossing of druppel op gloeiende plaat? De oplossing voor deze problemen lijkt – naast het stoppen met massale bomenkap – om meer bomen terug te planten. Maar niets is minder waar! Er komt meer bij kijken dan alleen een boom planten. Veel boomplantprojecten zijn namelijk niet eerlijk, effectief en duurzaam. Welke aspecten er vaak voor zorgen dat een project weinig of zelfs een negatieve invloed op de omgeving heeft? We hebben het voor je op een rijtje gezet:

  • Innemen van grondgebied boeren

    Zodra de grond van bijvoorbeeld een sojaplantage uitgeput en niet langer rendabel is, kan de boer zijn (ooit vruchtbare) grond en inkomen verliezen. De grond van de boer wordt vervolgens ingezet voor een boomplantproject, wat de boer niks meer oplevert. Hij is zijn land kwijtgeraakt.

  • Monocultuur aan bomen

    Vaak gaat het overheden en bedrijven alleen maar om the numbers en niet om de kwaliteit van de bomen die geplant worden. Ze krijgen namelijk betaald per aantal bomen dat ze planten. Zo kunnen ze dus best van de daken schreeuwen dat ze goed bezig zijn. Maar deze instanties vertellen er natuurlijk niet bij dat er vaak maar één soort boom wordt geplant. Zeg: een dennenboom in een tropisch gebied. Dit leidt tot een monocultuur, die nul tot zelfs een negatieve invloed heeft op de bestaande (of gewenste) flora, fauna en het leven in de bossen. Bedrijven of overheden maken zich dus schuldig aan greenwashing: zichzelf of een project ‘groener’ en ‘duurzamer’ laten lijken dan ze werkelijk zijn. Voor de consument lijkt het een positief verhaal, maar de vork steekt toch echt anders in de steel.

  • Verkeerd type bomen

    Zelfs wanneer men wel diverse boomsoorten plant (en dus een monocultuur tegengaat), wordt er vaak nog de verkeerde soort geplant. Zoals eerder genoemde dennenboom in een tropisch gebied. Bij het (opnieuw) planten van bomen, is het natuurlijk extreem belangrijk dat dit de juiste native trees zijn. Deze bomen komen van nature voor in het gebied en dragen bij aan de biodiversiteit in het gebied.

  • Geen of weinig beheer

    Beheer van de bossen is noodzakelijk voor succesvolle groei van de bomen. In ontwikkelingslanden plant men veel bomen, maar wordt er vaak weinig tot niet meer naar omgekeken. Hetzelfde geldt voor het beschermen van de bossen. De kans is namelijk groot dat de lokale bevolking de geplante bomen weer kapt voor brandhout. 

‘Veel boomplantprojecten zijn niet eerlijk, effectief en duurzaam.’

Het juiste boomplantproject 

Gelukkig zijn er ook boomplantprojecten waarbij men wél weet wat er nodig is. Een goed project ondersteunt de biodiversiteit: het houdt natuursystemen in leven en in balans. Of het brengt natuur terug in gebieden waar die verdwenen is. 

Waar herken je goede boomplantprojecten aan?

  • Grondige research

    Er wordt niet lukraak een nieuw bos aangeplant in een gebied. Men doet eerst uitgebreid onderzoek naar het type bos, flora, fauna en leven dat in deze (toekomstige) bossen aanwezig hoort te zijn.

  • Juiste soort bomen

    Men plant native trees om zo positief bij te dragen aan de biodiversiteit en het lokale ecosysteem in dat specifieke gebied.

  • Diverse beplanting

    Er worden meerdere soorten bomen geplant, zodat er geen monocultuur kan ontstaan. Zodat het lokale ecosysteem hier geen ernstige gevolgen van kan ondervinden.

  • Eerlijk bomen planten

    Men houdt rekening met lokale boeren en landeigenaren. Zij raken niet zomaar hun land en dus hun inkomen kwijt. De arbeiders die helpen met het planten van de bomen krijgen bovendien een eerlijk loon en werken in gezonde omstandigheden.

  • Agroforestry

    Bij agroforestry wordt er een boom geplant die voedsel of uiteindelijk verkoopwaarde oplevert. Deze bomen plant men vaak binnen een community. Het grote voordeel: de community wíl de bomen beschermen, omdat de boom voedsel oplevert of uiteindelijk verkocht kan worden. Het gaat dus om waardevolle bomen, anders dan bijvoorbeeld bomen die men puur voor brandhout gebruikt. Daarnaast worden er vaak diverse gewassen geplant, wat de bodem ten goede komt en het land weerbaarder maakt voor extreme weersomstandigheden of plagen.

  • Rapportages & gps

    Sommige projecten koppelen gps-coördinaten aan een of meer stekje(s). Zo kun je precies terugvinden waar de stekjes zijn en wat er mee gebeurt. Kanttekening is wel dat het hierdoor een stuk duurder is om een boom te planten. Een afweging die gemaakt moet worden!

  • Zorgen voor beheer & bescherming

    Er is een organisatie, bedrijf of overheid die de geplante bomen ook daadwerkelijk verzorgt én beschermt tegen (illegale) houtkap.

Wees kritisch

Het ene boomplantproject is het andere dus niet. Lees je daarom goed in en wees kritisch wanneer een bedrijf claimt samen te werken met een boomplantproject. Een eerlijk, effectief en duurzaam boomplantproject kan ervoor zorgen dat ecosystemen in balans blijven. Of weer nieuw leven in wordt geblazen. Ecosystemen waarin bomen, planten, bloemen en dieren kunnen bloeien en groeien. Alle lokale ecosystemen samen helpen het mondiale ecosysteem in balans te houden: vrij noodzakelijk voor ons eigen leven. Check dus altijd of het boomplantproject (of ander groenproject) dat je steunt, ook daadwerkelijk bijdraagt aan de wereld van morgen.

‘Een goed project ondersteunt de biodiversiteit: het houdt natuursystemen in leven en in balans. Of het brengt natuur terug in gebieden waar die verdwenen is.’

Een duurzaam alternatief?

Wil je op een andere manier de massale bomenkap en de gevolgen tegengaan? Kies dan voor betere alternatieven, zoals lokaal geproduceerd voedsel rechtstreeks van de boer in je buurt of vaker een vegetarische maaltijd. Ook op het gebied van papier zijn er alternatieven. Ga bijvoorbeeld voor boomvrij steenpapier, gemaakt van kalksteen en een deel gerecycled plastic. De inkt van Frixion pennen op steenpapier is bovendien uitwisbaar, zodat je het papier weer opnieuw kunt beschrijven. Klik hier voor meer informatie over de MOYU producten. 

Kortom: genoeg mogelijkheden om je steentje bij te dragen!

‘We believe stories will inspire all to
rethink the way we live, love, travel, work and do business.’
Ellekari & Mariëlle
Founders of Circular Stories

About us & Circular People

Walk the talk. Our professional community is helping brands to go and grow circular. People like you and me. Driven to make a positive impact.

All people >>

“I believe in zero waste of energy:
in materials and humans”

Msc. Circular Business Development
Ba. Marketing / Communications

“We have to rethink the way we live,
love, travel and do business”

Culture Brand Strategist
Concepting & Business Innovation
Drs. Pharmacy.

Follow us:

Other Channels: